دسته بندی بیماری ها

دسته‌بندی بیماری‌ها می‌تواند بر اساس معیارهای مختلفی مانند منشاء بیماری، نوع تأثیر بر بدن، نوع عامل بیماری‌زا و موارد دیگر انجام شود. در اینجا دسته‌بندی جامع و تخصصی انواع بیماری‌ها بر اساس معیارهای مهم آورده شده است:

1.بیماری‌های عفونی (Infectious Diseases)

این دسته شامل بیماری‌هایی است که به‌وسیله میکروارگانیسم‌ها (باکتری‌ها، ویروس‌ها، قارچ‌ها، انگل‌ها و پریون‌ها) ایجاد می‌شوند. بیماری‌های عفونی می‌توانند واگیردار باشند و از فردی به فرد دیگر یا از حیوان به انسان منتقل شوند.

باکتریایی: سل، سیاه‌زخم، گلودرد استرپتوکوکی

ویروسی: آنفولانزا، کووید-۱۹، هپاتیت

قارچی: کاندیدیازیس، عفونت‌های پوستی قارچی

انگلی: مالاریا، کرم‌های روده‌ای

پریونی: جنون گاوی، کروتزفلد-جاکوب

2. بیماری‌های غیرعفونی (Non-infectious Diseases)

این بیماری‌ها به دلیل عوامل غیربیولوژیکی و اغلب در اثر مسائل ژنتیکی، محیطی، تغذیه‌ای یا سبک زندگی به وجود می‌آیند. آنها معمولاً مسری نیستند.

بیماری‌های ژنتیکی: فیبروز کیستیک، هموفیلی، سندرم داون

بیماری‌های قلبی‌عروقی: فشار خون بالا، سکته قلبی، تصلب شرایین

بیماری‌های متابولیک: دیابت، نقرس، سندرم متابولیک

بیماری‌های تنفسی مزمن: آسم، COPD

بیماری‌های سرطانی: سرطان پستان، سرطان ریه، سرطان پوست (ملانوما)

اختلالات خودایمنی: لوپوس، مولتیپل اسکلروزیس (MS)، آرتریت روماتوئید

3. بیماری‌های روانی (Mental Health Disorders)

این دسته شامل بیماری‌ها و اختلالاتی است که عملکرد روانی، هیجانی یا شناختی فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

اختلالات اضطرابی: اختلال اضطراب عمومی، اختلال هراس (پانیک)، وسواس فکری-عملی

اختلالات خلقی: افسردگی، اختلال دوقطبی

اختلالات روان‌پریشی: اسکیزوفرنی

اختلالات خوردن: بی‌اشتهایی عصبی، پرخوری عصبی

اختلالات شخصیت: اختلال شخصیت مرزی، اختلال شخصیت ضداجتماعی

4. بیماری‌های خودایمنی (Autoimmune Diseases)

این بیماری‌ها زمانی رخ می‌دهند که سیستم ایمنی بدن به اشتباه به بافت‌های بدن حمله می‌کند.

لوپوس: سیستم ایمنی به بافت‌های مختلف بدن مانند پوست، کلیه و مغز حمله می‌کند.

مولتیپل اسکلروزیس (MS): سیستم ایمنی به سلول‌های عصبی حمله می‌کند.

آرتریت روماتوئید: سیستم ایمنی به مفاصل حمله می‌کند.

5. بیماری‌های عصبی (Neurological Disorders)

این دسته شامل بیماری‌هایی است که سیستم عصبی مرکزی و محیطی را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

بیماری‌های تخریبی عصبی: آلزایمر، پارکینسون، ALS (اسکلروز جانبی آمیوتروفیک)

صرع: ناشی از فعالیت غیرطبیعی در مغز

میگرن و سردرد: نوعی اختلال نورولوژیکی با درد شدید

6. بیماری‌های التهابی (Inflammatory Diseases)

بیماری‌هایی که باعث التهاب در بافت‌ها یا اندام‌ها می‌شوند.

آرتریت: التهاب مفاصل

کولیت زخمی: التهاب مزمن در روده بزرگ

کرون: التهاب در دستگاه گوارش

7. بیماری‌های نئوپلاستیک (Neoplastic Diseases)

این بیماری‌ها شامل توده‌های سلولی غیرطبیعی هستند که می‌توانند خوش‌خیم یا بدخیم (سرطانی) باشند.

تومورهای خوش‌خیم: فیبروم، لیپوم

تومورهای بدخیم (سرطان): سرطان‌های دستگاه گوارش، پستان، پروستات

8. بیماری‌های متابولیک (Metabolic Diseases)

بیماری‌های مرتبط با نقص در متابولیسم بدن که ممکن است مربوط به آنزیم‌ها یا سایر فرآیندهای متابولیک باشد.

دیابت نوع ۱ و ۲: نقص در تولید یا استفاده از انسولین

کم‌کاری یا پرکاری تیروئید: اختلالات هورمونی تیروئید

نقرس: تجمع کریستال‌های اسید اوریک در مفاصل

9. بیماری‌های اندوکرینی (Endocrine Disorders)

این دسته شامل بیماری‌هایی است که غدد درون‌ریز و ترشح هورمون‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهند.

دیابت: اختلال در تولید یا استفاده از انسولین

سندروم کوشینگ: تولید بیش از حد کورتیزول

کم‌کاری تیروئید: کاهش تولید هورمون‌های تیروئید

10.  بیماری‌های گوارشی (Gastrointestinal Diseases)

این دسته شامل بیماری‌های مرتبط با دستگاه گوارش است.

رفلاکس معده به مری (GERD): بازگشت اسید معده به مری

زخم معده: آسیب به دیواره معده یا روده

بیماری‌های التهابی روده (IBD): کرون و کولیت زخمی

11. بیماری‌های مادرزادی (Congenital Disorders)

این دسته شامل بیماری‌هایی است که از بدو تولد وجود دارند و ممکن است ژنتیکی یا محیطی باشند.

سندرم داون: وجود یک کروموزوم اضافی

نقص قلبی مادرزادی: نقص‌های ساختاری قلب که در هنگام تولد وجود دارند

12. بیماری‌های آلرژیک (Allergic Disorders)

این بیماری‌ها زمانی رخ می‌دهند که سیستم ایمنی بدن به موادی مانند گرده، غذاها یا حیوانات واکنش بیش از حد نشان می‌دهد.

آنافیلاکسی: واکنش آلرژیک شدید و تهدیدکننده حیات

رینیت آلرژیک: حساسیت به گرده‌ها و آلرژن‌ها

آسم آلرژیک: حمله‌های تنفسی ناشی از واکنش به آلرژن‌ها

13. بیماری‌های ناتوانی جسمی (Disability-Related Disorders)

این دسته شامل بیماری‌ها و شرایطی است که منجر به ناتوانی‌های جسمی یا ذهنی می‌شوند.

نابینایی و ناشنوایی: ناتوانی‌های حسی

فلج مغزی: اختلالات حرکتی و ناتوانی‌های جسمی

سندروم داون: ناتوانی ذهنی و جسمی

14. بیماری‌های خونی (Hematological Disorders)

بیماری‌هایی که بر خون و اجزای آن تأثیر می‌گذارند.

هموفیلی: اختلال در انعقاد خون

آنمی: کاهش تعداد گلبول‌های قرمز یا هموگلوبین

لوسمی: نوعی سرطان خون

15. بیماری‌های عضلانی‌اسکلتی (Musculoskeletal Diseases)

این دسته شامل بیماری‌های مرتبط با عضلات، استخوان‌ها و مفاصل است.

پوکی استخوان: کاهش تراکم استخوان

آرتروز: تخریب غضروف مفاصل

دردهای عضلانی: ناشی از استرس، کشیدگی یا آسیب

---

این دسته‌بندی‌های تخصصی به پزشکان کمک می‌کند تا بیماری‌ها را بهتر تشخیص داده و درمان کنند. هر دسته نیز خود می‌تواند به زیرمجموعه‌های جزئی‌تر تقسیم شود تا به بررسی دقیق‌تر بپردازد.